Naar aanleiding van een aantal roedebreuken bij gelaste stalen roeden in de afgelopen twintig jaar heeft De Hollandsche Molen in samenwerking met de Rijksdienst voor Cultuur en Erfgoed (RCE) onderzoek gedaan naar de oorzaken hiervan. De bevindingen van dit onderzoek zijn in maart 2022 gepubliceerd in het rapport ‘Roeden onder controle’.   
Het webinar hiervan is ook terug te kijken bij de RCE.  

Aan de hand van dit onderzoek heeft de Hollandsche Molen ook een risico inventarisatie en evaluatie instrument gemaakt. De zogenaamde Roe-Rie. Door deze in te vullen krijg je als eigenaar een advies over de roeden op de molen.

In 1985 en 2011 schreef de RCE richtlijnen hoe een roede gemaakt moest worden. Daarvoor waren roedenbouwers aangewezen op hun eigen inzichten. Hierdoor zijn er duidelijke verschillen in uitvoeringen van roeden waar te nemen.

Ruwweg zijn er drie oorzaken van roedebreuken: corrosie, lasnaden en vermoeiing.

Het is belangrijk als eigenaar in beeld te hebben hoe het met de roeden op de molen gesteld is.
Daarvoor is het goed om de Roe-Rie in te vullen en te kijken of er aanvullend onderzoek nodig is.
Een visuele inspectie door bijvoorbeeld de Monumentenwacht is niet voldoende om de kwaliteit van de roeden te bepalen. Het strekt zeker tot de aanbeveling om eens in de tien jaar de roeden door te halen. Daarnaast is voor de controle op materiaalafname een plaatdiktemeting nodig en om zekerheid te hebben over de lasnaden dienen deze ultrasoon of TofD doorgemeten te worden.
Daarnaast zijn er nog enkele overige zaken die invloed hebben op de kwaliteit van de roeden.
Bijvoorbeeld hoeveel er met de molen gedraaid is of zijn er incidenten met de roeden geweest.
(het (veel) te hard vangen van de molen heeft bijvoorbeeld een duidelijke invloed op de constructie van de roeden.)
Omdat de gebruikshistorie van een roede niet altijd duidelijk is strekt het tot de aanbeveling om een roededossier per roede aan te leggen waarin zoveel mogelijk informatie over de roede wordt opgeslagen.
Hoe is de roede bijvoorbeeld geconstrueerd? De afname van het materiaal is namelijk alleen te bepalen indien de originele wanddikte bekend is.  Maar ook incidenten met de roede kunnen hierin vermeld worden.
 
Aanbevelingen voor eigenaren
Aanbevelingen voor molenaars